Νεότερες εκτιμήσεις σχετικά με τον καιρό των επόμενων ημερών στην Αττική

Το δεύτερο ψυχρό διάστημα του φετινού Φεβρουαρίου (τυπικά το τέταρτο για το φετινό Χειμώνα), έχει ήδη ξεκινήσει και -όπως φαίνεται- θα είναι και το ισχυρότερο.
Όπως έχει ήδη γραφτεί και στην μεσοπρόθεσμη εκτίμηση του καιρού, το ναδίρ των θερμοκρασιών αναμένεται κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου 22-23 Φεβρουαρίου και είχε εκτιμηθεί πως κατά το διάστημα αυτό, οι συνθήκες θα παρουσιάσουν επιδείνωση με χιονοπτώσεις έως και πεδινές περιοχές σε Νοτιοανατολική Θεσσαλία και Σποράδες, Ανατολική Στερεά (συμπεριλαμβανομένων και των Αθηνών), σε αρκετά τμήματα του Αιγαίου ενδεχομένως έως και χαμηλά υψόμετρα των βορείων Κυκλάδων.
Αυτήν την στιγμή, αν και βρισκόμαστε στο κατώφλι της κορύφωσης της ψυχρής εισβολής, ακόμη δεν έχει ξεκαθαριστεί η έντασή της από τα μαθηματικά μοντέλα πρόγνωσης. Η ασάφεια αυτή εντοπίζεται σε τρεις βασικούς παράγοντες:
- Στη διαφορά των προγνωστικών σεναρίων ως προς τη θέση του χαμηλού (αυλώνας) στα μέσα και ανώτερα τροποσφαιρικά στρώματα. Η απόκλιση μπορεί να είναι σχετικά μικρή, όμως είναι αρκετή ώστε να προκαλέσει μεγάλες διαφοροποιήσεις στην εικόνα του καιρού στο Αιγαίο αλλά και στην ανατολική ηπειρωτική χώρα, ιδιαίτερα στην Αττική. Η “βεντάλια” των σεναρίων βρίσκεται ανάμεσα στο ενδεχόμενο ο αυλώνας να βρεθεί αποκλειστικά πάνω από την Τουρκία και στο ενδεχόμενο το δυτικό τμήμα του, να εισέλθει μέσα στο Αιγαίο “αγκαλιάζοντας” οριακά και τμήμα της ανατολικής ηπειρωτικής χώρας.
- Στη μεγάλη διαφορά των προγνωστικών σεναρίων ως προς τη θερμοκρασία που θα επικρατήσει στα κατώτερα επίπεδα της ατμόσφαιρας και ιδιαιτέρως στο κρίσιμο στρώμα των 850hpa (βρίσκεται περίπου στα 1500μ).
- Στη μεγάλη διαφορά των προγνωστικών σεναρίων ως προς την γεωγραφική κατανομή (έκταση) και την ένταση των χιονοπτώσεων στην ανατολική ηπειρωτική χώρα αλλά και στο Αιγαίο.
Οι παραπάνω παράγοντες συσχετίζονται μεταξύ τους. Σε γενικές γραμμές παρατηρούμε ότι δυτικότερη θέση του αυλώνα (χαμηλό στα μέσα / ανώτερα τροποσφαιρικά στρώματα) σημαίνει και περισσότερο εκτεταμένες χιονοπτώσεις αλλά και ελαφρώς χαμηλότερες τιμές θερμοκρασίας.
Στις περισσότερες περιπτώσεις όπου αρχικά παρατηρείται σχετικά μεγάλη απόκλιση των προγνωστικών σεναρίων, αυτό που τελικά διαπιστώνουμε είναι οτι η πραγματική εξέλιξη του καιρού βρίσκεται κοντά στον μέσο όρο. Με βάση αυτό το σκεπτικό επιχειρείται μια πρώτη εκτίμηση των επόμενων ημερών (Πέμπτη 20/2 έως Κυριακή 23/2). Θα πρέπει να σημειωθεί ότι, υπάρχουν και περιπτώσεις κατά τις οποίες η πραγματική εξέλιξη του καιρού ακολούθησε τελικά κάποιο ακραίο σενάριο ή τελικά βρέθηκε εκτός της “βεντάλιας” των προγνώσεων πολλαπλού δείγματος (ensembles).
Στην επόμενη εικόνα παρουσιάζονται τα πολλαπλά προγνωστικά σενάρια της θερμοκρασίας στο ισοβαρικό επίπεδο των 850hpa (περίπου 1450μ πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας) και του υετού (εν προκειμένω ως επί το πλείστον χιονοπτώσεις) για την περιοχή των Αθηνών, σύμφωνα με την τελευταία προσομοίωση του παγκόσμιου προγνωστικού συστήματος GFS (Αμερικάνικο Μοντέλο).[1].
Με διαφορετικά χρώματα απεικονίζονται τα διάφορα προγνωστικά σενάρια ενώ το λευκό χρώμα διακρίνεται ο μέσος όρος τους. Με κόκκινο χρώμα σημειώνεται η κλιματική τιμή της περιόδου 1991-2020 (όσον αφορά τα θερμοκρασιακά σενάρια – εικόνα 1):


Παρατηρούμε τα εξής:
- Η προγνωστική ασάφεια (που εκφράζεται μέσω της απόκλισης των θερμοκρασιακών σεναρίων – εικόνα 1), μεγιστοποιείται απότομα από τις πρώτες ώρες της Πέμπτης 20/2 και παραμένει στα ίδια περίπου επίπεδα μέχρι και το πρωί του Σαββάτου 22/2. Στη συνέχεια έχουμε ακόμη μεγαλύτερη αύξηση της αβεβαιότητας.
- Ο μέσος όρος των προγνωστικών σεναρίων (ο οποίος εκφράζεται από τη λευκή γραμμή), προσεγγίζει και κατέρχεται κάτω από το όριο των -8°C από το πρωί της Παρασκευής. Αν και η ισοβαρική στάθμη (επίπεδο) των 850hpa είναι μεταβλητού υψομέτρου, το συγκεκριμένο όριο θεωρείται ένας σχετικά αξιόπιστος δείκτης για συνθήκες χιονόπτωσης σε εντελώς μηδενικά υψόμετρα και παράκτιες περιοχές. Με τη βοήθεια κι άλλων προγνωστικών παραμέτρων, μπορούμε να υποθέσουμε ότι οι συγκεκριμένες συνθήκες ίσως εμφανιστούν και λίγο νωρίτερα (από το βράδυ της Πέμπτης). Τις πρωινές ώρες του Σαββάτου, ο μέσος όρος των τιμών προσεγγίζει και κατέρχεται κάτω από το όριο των -9°C, ευνοϊκή τιμή για την εμφάνιση χιονόστρωσης.
- Όσον αφορά την πρόγνωση του υετού, παρατηρούμε τέσσερα κύρια διαστήματα μέχρι και το βράδυ της Κυριακής 23/2:
- Το πρώτο πρόκειται για τις μεσημεριανές ώρες της Πέμπτης 20/2.
- Το δεύτερο πρόκειται για τις μεσημεριανές ώρες της Παρασκευής 21/2.
- Το τρίτο πρόκειται για τις πρωινές ώρες του Σαββάτου 22/2.
- Το τέταρτο για ένα μεγάλο διάστημα κατά τη διάρκεια της Κυριακής 23/2. Το συγκεκριμένο, εκτός από την ασάφεια ως προς την έντασή του, παρουσιάζει και αντίστοιχη ασάφεια ως προς την διάρκειά του. Αυτή η παρατήρηση έρχεται σε συμφωνία με την παρατηρούμενη αύξηση στην απόκλιση των θερμοκρασιακών σεναρίων.
Πριν προχωρήσουμε σε μια πρώτη εκτίμηση, θα πρέπει να αναφέρουμε ότι σε περιπτώσεις χιονιάδων στην ανατολική ηπειρωτική χώρα αλλά και στα νησιά του Αιγαίου, ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο για την δημιουργία του υετού παίζει ο μηχανισμός του “Lake Effect Snow”. Πήρε το όνομά του από το φαινόμενο που παρατηρείται στην περιοχή των μεγάλων λιμνών στα σύνορα ΗΠΑ και Καναδά, όπου στις ανατολικές / νοτιοανατολικές όχθες τους παρατηρούνται ιδιαίτερα μεγάλα ύψη χιονιού. Αυτό συμβαίνει όταν μια ιδιαίτερα ψυχρή αέρια μάζα διέρχεται πάνω από τη θερμότερη επιφάνεια των λιμνών, προκαλώντας την άμεση υγροποίηση των υδρατμών και την πρόκληση υετού (ο ψυχρότερος αέρας, δεν μπορεί να συγκρατήσει μεγάλες ποσότητες υγρασίας). [2].
Κάτι αντίστοιχο παρατηρούμε και στο Αιγαίο όπου ο ίδιος μηχανισμός ευθύνεται για τη δημιουργία εκτεταμένης νέφωσης κατά τη διάρκεια των ψυχρών εισβολών. Για την παραλλαγή του συγκεκριμένου φαινομένου έχει ατύπως δοθεί η ονομασία “Aegean Effect Snow”. Γενικότερα, σε περιοχές που γειτνιάζουν με το Αιγαίο (όπως για παράδειγμα η Εύβοια), η πρόκληση υετού (χιονόπτωσης όταν ευνοεί η θερμοκρασία) είναι σχεδόν σίγουρη, αλλά σε περισσότερο εσωτερικά τμήματα όπως η Αθήνα, η κατάσταση περιπλέκεται καθώς μεταξύ του Αιγαίου και της πρωτεύουσας μεσολαβούν διάφοροι ορεινοί όγκοι. Απαιτείται αρκετά μεγάλη ακρίβεια στον προσδιορισμό διαφόρων μετεωρολογικών παραμέτρων καθώς μικρές αποκλίσεις στη διεύθυνση / ένταση των ανέμων μπορούν να ευνοήσουν ή να αποτρέψουν τη μεταφορά υγρασίας από το Αιγαίο προς τα εσωτερικότερα τμήματα της Αττικής. Τα περιοχικά μοντέλα πρόγνωσης (όπως το °U-Model του °Umeteo) [3], αποτελούν χρήσιμο εργαλείο για την μεγαλύτερη κατανόηση αυτής της διαδικασίας.
Η εκτίμηση
- Θεωρούμε ότι κατά τις μεσημεριανές ώρες της Πέμπτης, χιονοπτώσεις θα σημειωθούν κυρίως στα βόρεια τμήματα της Αττικής σε υψόμετρα >100μ με εξαίρεση τα παράκτια. Ανάλογη κατάσταση αναμένεται και στα βόρεια προάστια των Αθηνών ενώ πιθανώς να χιονίσει για λίγο και σε αρκετά τμήματα του λεκανοπεδίου και στα κεντρικά / βόρεια τμήματα των Μεσογείων με πρόσκαιρο χιονόνερο σε άλλες περιοχές. Χιονόστρωση θα παρατηρηθεί σε υψόμετρα άνω των 300-400μ στη βόρεια Αττική αλλά τα ύψη δεν αναμένονται ιδιαίτερα μεγάλα.
- Από το πρωί της Παρασκευής έως και το μεσημέρι του Σαββάτου, αναμένονται διαστήματα χιονοπτώσεων υπό τη μορφή εξάρσεων. Δεν είναι ακόμη εύκολο να προσδιοριστεί η διάρκειά τους, ωστόσο στα βόρεια τμήματα τμήματα της Αττικής αλλά και του λεκανοπεδίου των Αθηνών / Μεσογείων τα φαινόμενα θα είναι περισσότερα, ενώ στις υπόλοιπες περιοχές τα διαστήματα των υφέσεων θα είναι μεγαλύτερα. Στρωμένο χιόνι αναμένεται μέχρι το απόγευμα της Παρασκευής κυρίως στα βόρεια προάστια και στα υψηλότερα τμήματα των ανατολικών και δυτικών προαστίων αλλά στη συνέχεια οι συνθήκες θα ευνοήσουν τη χιονόστρωση και σε τμήματα του κέντρου των Αθηνών (κυρίως υψηλότερα).
- Πιθανά διαστήματα έντονων εξάρσεων είναι οι πρωινές / μεσημεριανές ώρες της Παρασκευής αλλά και οι νυχτερινές / πρωινές ώρες του Σαββάτου.
Περισσότερες λεπτομέρειες και αναλυτική πρόγνωση για την Αττική αλλά και την Επικράτεια, θα δοθούν σήμερα, Πέμπτη 20/2, σε σχετικό μας άρθρο.
Πηγές – Παραπομπές
[1] – Εξειδικευμένοι προγνωστικοί χάρτες, διαγράμματα και άλλες μετεωρολογικές πληροφορίες: https://www.wetterzentrale.de/
[2] – Σχετικά με το φαινόμενο του “Lake Effect Snow” περισσότερες πληροφορίες μπορούν να αναζητηθούν στα παρακάτω άρθρα:
- https://en.wikipedia.org/wiki/Lake-effect_snow
- https://www.accuweather.com/en/winter-weather/everything-you-should-know-about-lake-effect-snow/1718145
- https://www.weather.gov/safety/winter-lake-effect-snow
[3] – ºU-Model: https://umeteo.com/maps