Ιδιαίτερα ισχυρή για την εποχή κακοκαιρία επηρέασε πολλά ηπειρωτικά τμήματα της χώρας μας αλλά και το κεντρικό και βόρειο Αιγαίο. Κύριο χαρακτηριστικό της, οι επίμονες βροχές / καταιγίδες.

Το °Umeteo είχε προτείνει την ονοματοδοσία αυτού του συστήματος με βάση τα κριτήρια που έχουν προταθεί σε αυτό το άρθρο από τις 2 Φεβρουαρίου 2022 . Πιο συγκεκριμένα φαίνεται πως θα ικανοποιούνταν τα κριτήρια 1&4.

Η συγκεκριμένη κακοκαιρία θεωρήσαμε πως είναι πιθανό:

1. Να δώσει ύψη βροχής πάνω από το 1/10 του ετήσιου μέσου όρου για περιοχές της δυτικής, κεντρικής Μακεδονίας και της Θεσσαλίας (Παρασκευή και Σάββατο)

2. Να προκαλέσει χαλαζοπτώσεις μεγάλου μεγέθους με αυξημένη πιθανότητα σε Επτάνησα και δυτική χώρα, αρκετά τμήματα της Στερεάς Ελλάδας και της Πελοποννήσου.

3. Να προκαλέσει υδροστρόβιλους / ανεμοστρόβιλους με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης σε Επτάνησα, παράκτια τμήματα της δυτικής χώρας και χαμηλού υψομέτρου περιοχές και αντιστοίχως στο Θερμαϊκό και στο ευρύτερο βορειοδυτικό Αιγαίο συμπεριλαμβανομένων και των παράκτιων τμημάτων.

Στο άρθρο αυτό, παρατίθεται μια σύνοψη της κατάστασης όπως διαμορφώθηκε την Παρασκευή, το Σάββατο και την Κυριακή 8-9-10 Ιουλίου 2022. Παρουσιάζονται οι περιοχές με τα μεγαλύτερα ύψη βροχής και η κεραυνική δραστηριότητα στη χώρα. Στο τέλος του άρθρου σχολιάζεται το κατά πόσον η ονοματοδοσία ενός τέτοιου συστήματος ήταν δικαιολογημένη και παρουσιάζεται η κίνηση των νεφών μέσα από διαδοχικές δορυφορικές εικόνες.

Παρασκευή 8 Ιουλίου 2022 – 1η ημέρα κακοκαιρίας

Σχετικά υψηλά ποσά υετού σημειώθηκαν σε πολλές περιοχές της κεντρικής και δυτικής Μακεδονίας, κατά τόπους και στην ανατολική, με τοπικά ενισχυμένους ανέμους.

Στον παρακάτω πίνακα, παρουσιάζονται οι περιοχές όπου σημειώθηκαν ύψη βροχής άνω των 20mm.

Σταθμός	Ύψος βροχής (mm)
Κιλκίς	72,0
Δίον Πιερίας	55,2
Λαγκαδάς Θεσσαλονίκης	43,4
Δεσκάτη Γρεβενών	39,0
Πεδινό Κιλκίς	38,8
Νέα Σάντα Κιλκίς	38,4
Καλαμαριά Θεσσαλονίκης	37,2
Πυλαία Θεσσαλονίκης	34,8
Πολύγυρος	32,4
Βωβούσα Ιωαννίνων	31,0
Καλαμαριά	30,2
Κερασιά Πέλλας	27,2
Νόησις Θεσσαλονίκη	26,0
Αριδαία Πέλλας	25,8
Κορινός Πιερίας	22,0
Λαϊλιάς Σερρών	21,4
Πτολεμαΐδια	20,4
Ελευθερούπολη Καβάλας	20,0

Ο παρακάτω χάρτης απεικονίζει τις ηλεκτρικές εκκενώσεις που σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια της Παρασκευής έως και τις 23:00. Με κίτρινους κύκλους απεικονίζεται η δραστηριότητα κατά τη λήψη της εικόνας. Συνήθως, η ηλεκτρική δραστηριότητα είναι ένας καλός δείκτης έντασης των καταιγίδων και παρατηρούμε πως οι περιοχές όπου υπήρξε έντονη, ταυτίζονται και με τις περιοχές μέγιστου υετού βάσει των στοιχείων του παραπάνω πίνακα.

Παρατηρούμε επίσης πως, φαινόμενα επηρεάσαν επίσης και περιοχές της κεντρικής / βόρειας Εύβοιας αλλά και της Φθιώτιδας ενώ την τρέχουσα ώρα, πολυκυτταρικό σύστημα καταιγίδων μαίνεται σε Θεσσαλία και Θερμαϊκό ενώ, ένα δεύτερο επηρεάζει περιοχές της κεντρικής Στερεάς Ελλάδας.

Σάββατο 9 Ιουλίου 2022 – 2η ημέρα κακοκαιρίας

Πρόκειται για την ημέρα με τα ισχυρότερα φαινόμενα, κατά την οποία τα ύψη βροχής ξεπέρασαν τα 100mm σε περιοχές του βορειοδυτικού Αιγαίου ενώ σε τουλάχιστον 53 θέσεις μετεωρολογικών σταθμών, ξεπέρασαν τα 20mm (έναντι μόλις 18, την Παρασκευή 8 Ιουλίου). Στον παρακάτω πίνακα, δεν παρουσιάζονται όλες οι περιοχές, αλλά αυτές που θεωρούνται χαρακτηριστικές της κατάστασης που επικράτησε:

Σταθμός	Ύψος βροχής (mm)
Ζαγορά	148,6
Αλόννησος	120,4
Σκιάθος	83,2
Πορταριά	70,6
Βόλος	68,2
Μαλακάσα	65,0
Σέττα Ευβοίας	61,4
Κέδρος Άρτας	56,6
Καλαμπάκι Δράμας	50,8
Χαλκίδα	48,8
Σκύρος	44,0
Φωτολίβος Δράμας	43,2
Νέα Πέραμος Καβάλας	38,0
Πολύγυρος	35,8
Δοξάτο Δράμας	35,2
Μονή Μεγίστης Λάβρας	35,2
Ασπροβάλτα Θεσσαλονίκης	34,0
Απίδια Λακωνίας	32,8
Βλάστη Κοζάνης	30,8
Οροπέδιο Ασκύφου Χανιά	29,2
Περτούλι Τρικάλων	28,8
Κύμη Ευβοίας	28,8
Καπαρέλι Βοιωτίας	28,8
Μικρόκαμπος Δράμας	28,6
Αγιά Λάρισας	28,0
Φτελιά Δράμας	27,6
Βαθιά Λόγγα Φθιώτιδας	22,8
Αυλίδα	22,8
Βαρικό Φλώρινας	22,6
Κορινός Πιεριας	21,6
Βατερή Ευβοίας	21,0
Καλαμαριά Θεσσαλονίκη	20,4
Αγία Τριάδα Φθιώτιδας	20,2

Παρατηρούμε πώς, τα μεγαλύτερα ύψη βροχής σημειώθηκαν στο βορειοδυτικό Αιγαίο (Σποράδες / Μαγνησία), στην ορεινή Εύβοια και ορεινή βόρεια Αττική. Αξιοσημείωτα ύψη βροχής είχαν πολλές περιοχές της ανατολικής Στερεάς, της Μακεδονίας (ιδίως Δράμα, Θεσσαλονίκη, τοπικά και σε Πιερία, Φλώρινα και Κοζάνη). Φαίνεται επίσης πως, και στην ορεινή δυτική Κρήτη σημειώθηκαν αξιοσημείωτες βροχές, οι οποίες είναι σπάνιες για την εποχή.

Η ηλεκτρική δραστηριότητα στον ελληνικό χώρο ήταν λιγότερη σε σχέση με την Παρασκευή και επικεντρώθηκε στην περιοχή του κεντρικού και του βορείου Αιγαίου. Στην παρακάτω εικόνα παρουσιάζονται οι ηλεκτρικές εκκενώσεις του 24ώρου.

Διακρίνεται μεγάλη συγκέντρωση κεραυνικής δραστηριότητας στην περιοχή του κεντρικού Αιγαίου, ιδιαίτερα πάνω από το νησί της Σκύρου. Στην συγκεκριμένη περιοχή, σημειώθηκαν πλημμυρικα επεισόδια λόγω της υπερχείλισης πολλών τοπικών ρεμάτων και της κατάρρευσης 2 γεφυριών, με αποτέλεσμα πολλοί ανθρωποι να εγκλωβιστούν στις παραλίες αδυνατώντας να γυρίσουν στα καταλύματά τους. Το νησί κυρήχθηκε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, μετά από αίτημα του δημάρχου. [1][2][3]

Εάν εξαιρέσουμε τη Σκύρο όπου η περιοχή επλήγη από επίμονη καταιγίδα, δεν παρατηρείται σε όλες τις περιοχές της χώρας ταύτιση των περιοχών εντονότερης ηλεκτρικής δραστηριότητας με τις περιοχές όπου σημειώθηκαν τα μεγαλύτερα ύψη βροχής, όπως παρουσιάστηκαν στον πίνακα 2.

Η χρωματική κλίμακα αναφέρεται στις ώρες της ημέρας. Με μπλε / μωβ χρώμα, απεικονίζεται η κεραυνική δραστηριότητα τις νυχτερινές και πρώτες πρωινές ώρες, ενώ με κόκκινο ή πορτοκαλί χρώμα, όσα φαινόμενα έλαβαν χώρα κατά τις μεσημεριανές ή απογευματινές ώρες. Με κίτρινο χρώμα απεικονίζεται η δραστηριότητα που έλαβε χώρα κατά τις βραδινές ώρες. Με βάση αυτά, παρατηρούμε επίμονες καταιγίδες στο κεντρικό και βόρειο Αιγαίο κατά τη διάρκεια της ημέρας ενώ, σποραδικά φαινόμενα έλαβαν χώρα και σε άλλες περιοχές όπως η Αττική, τμήματα της Πελοποννήσου και νότια τμήματα της Πίνδου.

Συμπερασματικά και όσον αφορά το Σάββατο, οι περιοχές ισχυρότερων βροχών δεν ταυτίστηκαν με όσες εμφάνισαν έντονη ηλεκτρική δραστηριότητα, συνεπώς το αίτιο των φαινομένων θα πρέπει να ήταν και κάποιο άλλο. Ιδίως όσον αφορά τις Σποράδες (με εξαίρεση τη Σκύρο), τη Μαγνησία, την Εύβοια και τη βόρεια Αττική, φαίνεται πως η ορογραφία έπαιξε επίσης σπουδαίο ρόλο στην εκδήλωση ισχυρών βροχών. Σχετικά με τις περιοχές της βόρειας χώρας, τα φαινόμενα προήλθαν από πολύωρες βροχοπτώσεις με γενικότερα “κλειστό” καιρό που οφειλόταν στην ύπαρξη οργανωμένου συστήματος στα μέσα/ανώτερα στρώματα της τροπόσφαιρας.

Κυριακή 10 Ιουλίου – λήξη κακοκαιρίας

Από τις πρώτες ώρες της Κυριακής, το σύστημα “Εκτορας” κινήθηκε προς τ’ανατολικά (Τουρκία). Τα φαινόμενα παρουσίασαν ύφεση, επηρεάζοντας κυρίως τμήματα της νοτιοανατολικής Στερεάς (κεντρική, ανατολική και νότια Εύβοια, περιοχές της βόρειας Αττικής και της Βοιωτίας) αλλά και τις βόρειες Κυκλάδες. Βροχές σημειώθηκαν επίσης και στο εσωτερικό της Κρήτης αλλά και αρκετά τμήματα του λεκανοπεδίου της Αθήνας. Στον παρακάτω πίνακα απεικονίζονται οι 10 περιοχές με τα μεγαλύτερα ύψη βροχής στη χώρα.

Σταθμός	Ύψος βροχής (mm)
Στενή Τήνου	28,7
Χαλκίδα	22,8
Ανδρονιάνοι Κύμης	20,3
Πόρτο Τήνου	17,2
Αυλίδα	17,0
Σέττα Ευβοίας	16,8
Κάρυστος	14,0
Στενή Διρφύων	13,6
Μαλακάσα	13,0
Ζάρακες Ευβοίας	12,2

Κατ’αναλογία με το Σάββατο, τα φαινόμενα της Κυριακής δεν προήλθαν μόνο από την εκδήλωση οργανωμένων καταιγίδων. Πιο συγκεκριμένα, καθώς το σύστημα αποχώρησε προς τα ανατολικά, η ζώνη εκδήλωσης των βροχοπτώσεων σε κεντρικό και βόρειο Αιγαίο, ακολούθησε νοτιότερη κίνηση, σαρώνοντας σαν “κύμα” το κεντρικό Αιγαίο, επηρεάζοντας μέχρι και τις Κυκλάδες και τμήματα της Κρήτης.

Συμπεράσματα

Η πρόταση του °Umeteo για την ονοματοδοσία της συγκεκριμένης κακοκαιρίας, κρίνεται ως δικαιολογημένη. Κατά τη διάρκεια του Σαββάτου, η κατάσταση που δημιουργήθηκε στο βόρειο Αιγαίο, ήταν επικίνδυνη λόγω των ραγδαίων βροχοπτώσεων με επίμονο χαρακτήρα με αποτέλεσμα να κυρηχθεί το νησί της Σκύρου σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Εκτός αυτών, υπήρξαν πολλές περιοχές στην κεντρική και ανατολική Μακεδονία όπου το συνολικό ύψος βροχής ξεπέρασε το 1/10 του ετήσιου μέσου όρου ως σύνολο κακοκαιρίας, συμπεριλαμβανομένων και τμημάτων της Θεσσαλονίκης.

Τα συγκεκριμένα φαινόμενα δόθηκαν με ακρίβεια τόσο από τις γραπτές προγνώσεις της ιστοσελίδας μας, όσο και από το αριθμητικό μοντέλο προσομοίωσης, το οποίο αναπτύσσουμε σε συνεργασία με το δήμο Διστόμου – Αράχωβας – Αντίκυρας. Από την άλλη πλευρά, η πρόβλεψη για εκδήλωση χαλαζοπτώσεων μεγάλου μεγέθους και ανεμοστρόβιλων / υδροστρόβιλων αποδείχθηκε άστοχη, παρ’όλο που οι σχετικοί δείκτες ήταν ιδιαίτερα αυξημένοι και η γενικότερη δομή της ατμόσφαιρας, όπως προσομοιώθηκε θα μπορούσε να ευνοήσει τέτοιου είδους φαινόμενα.

Στην παρακάτω κινούμενη εικόνα, παρουσιάζονται διαδοχικά οι δορυφορικές εικόνες στο φάσμα του υπέρυθρου από το πρωί της Παρασκεύης μέχρι και το μεσημέρι της Κυριακής.

Πηγές – παραπομπές

[1] https://www.protothema.gr/greece/article/1263183/kairos-skuros-sovara-provlimata-meta-tin-kakokairia-aitima-na-kiruhthei-se-katastasi-ektaktis-anagis/

[2] https://tvstar.gr/2022/07/10/skyros-plimmyres-kai-zimies-apo-to-dynato-bourini/

[3] https://www.cnn.gr/ellada/story/319914/kakokairia-se-katastasi-ektaktis-anagkis-i-skyros-katastrofes-se-kriti-kai-thessalia

[4] Καταγραφή κεραυνικής δραστηριότητας: https://www.lightningmaps.org

[5] Live δεδομένα μετεωρολογικών σταθμών: https://www.wxplanet.com

[6] Καθημερινά ρεκόρ μετεωρολογικών σταθμών: http://www.e-kairos.com