Χιόνι, Κεραυνοί και Κύματα
Η λήψη του παρακάτω βίντεο έγινε από την παραλία Ζαράκων Ευβοίας την Πέμπτη 10 Μαρτίου 2022 (κακοκαιρία “Φίλιππος”) όπου παρατηρούμε την επέλαση του χιονιού συνοδεία κεραυνών. Συγκεκριμένα ακούγονται δύο κεραυνοί, ο πρώτος στην αρχή του βίντεο (0’15”) και ο δεύτερος στο 3’47” ενώ ενδιάμεσα παρατηρούμε πώς πυκνώνει η χιονόπτωση μέσα στον κόλπο.
Η χιονόπτωση με κεραυνούς, ή αλλιώς “χιονοκαταιγίδα” (thundersnow) είναι μια αρκετά σπάνια κατάσταση την οποία όμως συναντάμε αρκετά συχνά στα νησιά του Αιγαίου κατά τη διάρκεια χιονιάδων ενώ, κάποιες φορές μπορεί να γίνει αντιληπτό ακόμη και σε ηπειρωτικά τμήματα της χώρας.
Πώς δημιουργούνται οι χιονοκαταιγίδες;
Ο μηχανισμός δημιουργίας των χιονοκαταιγίδων είναι παρόμοιος με των τυπικών καταιγίδων και πρόκειται για την έντονη θερμοκρασιακή αντίθεση μεταξύ των κατώτατων στρωμάτων του αέρα και των αμέσως υπερκείμενων. Η μεγάλη διαφορά της θερμοκρασίας, ωθεί τον αέρα σε ανοδική κίνηση, η οποία μπορεί να φτάσει σε σχετικά μεγάλο ύψος λόγω και της ύπαρξης ορεινών όγκων (ορογραφικό αίτιο) ή/και να ενισχυθεί λόγω επιφανειακών συγκλίσεων των ανέμων σε συγκεκριμένες ζώνες. Το αποτέλεσμα είναι η δημιουργία καταιγιδοφόρων νεφών (δηλαδή νεφών μεγάλης κατακόρυφης ανάπτυξης).
Γενικότερα, ο ηλεκτρισμός των καταιγίδων προέρχεται εκτόνωση του στατικού ηλεκτρισμού που δημιουργείται λόγω της τριβής των παγοκρυστάλλων. Στις τυπικές καταιγίδες, οι παγοκρύσταλλοι σχηματίζονται σε μεγάλο ύψος, όμως στην περίπτωση των χιονοκαταιγίδων, καταλαμβάνουν όλη την νεφική στήλη. Η διαφορά με μια τυπική καταιγίδα όμως είναι το γεγονός οτι τα νέφη δεν φτάνουν το τυπικό ύψος των καταιγιδοφόρων νεφών (>8km) και τις περισσότερες φορές οι κορυφές τους περιορίζονται στα 3-4km. Επίσης, κάποιες φορές, οι ηλεκτρικές εκκενώσεις λαμβάνουν χώρα συχνά σε οριζόντια έκταση και σε πολύ χαμηλό ύψος εντός της περιοχής εκδήλωσης έντονης χιονόπτωσης και όχι από την κορυφή του νέφους προς το έδαφος όπως συμβαίνει σε μια τυπική καταιγίδα.
Σε ποιές ακόμη περιοχές εκδηλώνονται;
Παρόμοια φαινόμενα αν και με πολύ μικρότερη συχνότητα παρατηρούνται και στην περιοχή των Μεγάλων Λιμνών των ΗΠΑ αλλά και σε περιοχές της Ιαπωνίας. Αναμφίβολα στη χώρα μας όμως και ειδικά στην περιοχή του Αιγαίου, έχουμε τη μεγαλύτερη συχνότητα εκδήλωσης καθώς η θερμοκρασιακή αντίθεση των πολύ ψυχρών (πολικής προέλευσης) αερίων μαζών με την αρκετά θερμή θάλασσα της Μεσογείου είναι η μέγιστη.
Σχετικά σπάνιες λήψεις και φωτογραφίες από χιονοκαταιγίδες, μπορείτε να δείτε κι εδώ (ενεργός σύνδεσμος).