Η Ευρώπη χωρισμένη στα δύο
Την ίδια στιγμή που η πρώτη αξιοσημείωτη μεταφορά σκόνης για το 2023 σημειώνεται στη χώρα μας, στο κεντρικό και δυτικό τμήμα της Ευρώπης αλλά και στη δυτική Μεσόγειο ο Χειμώνας έχει επιστρέψει, τουλάχιστον θερμοκρασιακά. Στα χαμηλά υψόμετρα της Γερμανίας των Κάτω Χωρών, της Γαλλίας, και του Ηνωμένου Βασιλείου οι θερμοκρασίες δεν αναμένεται να ξεπεράσουν σήμερα τους 4-7° ενώ τοπικές χιονοπτώσεις σημειώνονται σε διάφορες περιοχές κυρίως στην ανατολική Γερμανία, Πολωνία, Αυστρία, ΒΔ Βαλκάνια αλλά και στην Ελβετία, με τη θερμοκρασία να μην ξεπερνάει τους 0-2°.
Στον αντίποδα βρίσκεται η ανατολική Μεσόγειος, τα νότια Βαλκάνια και η χώρα μας, όπου εκτός από την αξιοσημείωτη μεταφορά σκόνης από τη Σαχάρα, επικρατούν αρκετά υψηλές θερμοκρασίες και ο ανάλογος καιρός (αραιή συννεφιά).
Στην παρακάτω δορυφορική εικόνα στο φάσμα του ορατού (σχήμα 1), αποτυπώνεται η τρέχουσα κατάσταση (περίπου 09:40UTC της Κυριακής 26/2, 11:40 τοπική ώρα Ελλάδος):
Με μπλε βέλος σημειώνεται η ψυχρή μεταφορά που λαμβάνει χώρα στο κεντρικό, βόρειο και βορειοδυτικό τμήμα της Ευρωπαϊκής ηπείρου. Με κίτρινο βέλος σημειώνεται η θερμή μεταφορά συνοδεία σκόνης από τη βόρεια Αφρική προς τη χώρα μας. Το νοητό όριο των δύο εντελώς διαφορετικών αερίων μαζών σημειώνεται με μαύρη διακεκομμένη γραμμή. Η έξοδος της ψυχρής αέριας μάζας προς τα θερμά νερά της δυτικής Μεσογείου, αυξάνει την ατμοσφαιρική αστάθεια, κάτι που έχει σαν αποτέλεσμα τη δημιουργία καταιγίδων. Η ηλεκτρική (κεραυνική) δραστηριότητα σημειώνεται με κόκκινους σταυρούς και τονίζεται με κύκλο.
Η θερμοκρασιακή αντίθεση μεταξύ του δυτικού και του ανατολικού τμήματος της Ευρώπης, παρουσιάζεται στον παρακάτω χάρτη (σχήμα 2). Στην εικόνα αποτυπώνεται η προβλεπόμενη απόκλιση της θερμοκρασίας στα 2μ σε σχέση με τις κλιματικές τιμές 1981-2010, σύμφωνα με την πρόβλεψη του παγκόσμιου μοντέλου GFS:
Αρκετά χαμηλότερες των κλιματικών θερμοκρασίες παρατηρούνται στη Γαλλία (ιδίως στο νότιο τμήμα), στα ΒΔ Βαλκάνια, στη Βόρεια Ιταλία, στην Ισπανία, στην Αλγερία και στο Μαρόκο. Στις περιοχές όπου σημειώνονται χιονοπτώσεις (κεντρικό τμήμα της Ευρώπης), η προς τα κάτω απόκλιση που παρατηρείται είτε είναι μηδενική είτε πολύ μικρή, καθώς πρόκειται για μια φυσιολογική κατάσταση αυτήν την περίοδο. Φυσιολογικές θα πρέπει να θεωρούνται οι θερμοκρασίες και για τα Βρετανικά νησιά. Από την άλλη πλευρά, στα νότια Βαλκάνια, στη χώρα μας, στην Τουρκία και εν γένει στη Μέση Ανατολή, οι θερμοκρασίες είναι έως και 12-14° υψηλότερες του φυσιολογικού (ακραία υψηλές) – στη χώρα μας 6-8° παραπάνω.
Βλέπουμε επίσης ότι, σε Β. Ιταλία – Βαλκάνια, σχηματίζεται μια νοητή γραμμή, πάνω στην οποία μπορούμε να υποθέσουμε και την ύπαρξη ενός βαρομετρικού χαμηλού / μετώπου που διαχωρίζει αυτές τις περιοχές. Αυτό το σύστημα, ευθύνεται και για την ύπαρξη πολύ ισχυρών ανέμων στη χώρα μας σήμερα Κυριακή 26 Φεβρουαρίου (περισσότερες πληροφορίες εδώ).
Η πρόβλεψη από το μοντέλο WRF-ARW-CHEM του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου, είναι ενδεικτική της μεταφοράς σκόνης για τις 14:00 τοπική ώρα Ελλάδος του Σαββάτου 28/2. Η πρόβλεψη αφορά στο ατμοσφαιρικό επίπεδο των 3km και όχι στην επιφάνεια όπου οι συγκεντρώσεις της σκόνης προβλέπονται μικρότερες (αλλά όχι μηδενικές). Στον ίδιο χάρτη σημειώνεται επίσης και η ροή των ανέμων στο ίδιο επίπεδο όπου παρατηρείται η κυκλοφορία που σχολιάστηκε στις προηγούμενες παραγράφους:
Σύμφωνα με την ίδια πρόβλεψη, η μεταφορά σε αυτό το ύψος πρόκειται να κορυφωθεί τις βραδινές ώρες της Κυριακής / πρώτες νυχτερινές Κ.Δευτέρας κυρίως στο νότιο Αιγαίο (σχήμα 4), ενώ οι συγκεντρώσεις θα είναι σχετικά αυξημένες και στην επιφάνεια (σχήμα 5).
Η μεταφορά της σκόνης και ο δυσάρεστος καιρός που προκαλεί, θα συνεχιστεί και την Κ. Δευτέρα αν και σε ηπιότερο βαθμό αλλά και την Τρίτη 28 Φεβρουαρίου εντονότερη στα μέσα στρώματα της τροπόσφαιρας.
- Η κατάσταση αυτή, πρόκειται σταδιακά να διαφοροποιηθεί από την Τετάρτη 1 Μαρτίου και μετά, με υποχώρηση των πολύ υψηλών θερμοκρασιών ενώ προς το Σαββατοκύριακο 4-5 Μαρτίου υπάρχουν αρκετές ενδείξεις για ψυχρό καιρό στην περιοχή μας. Περισσότερες πληροφορίες υπάρχουν στο δελτίο καιρό για την Επικράτεια
Πηγές:
[1]: https://sat24.com – Δορυφορικές Εικόνες
[2]: https://meteoclima.gr – Ομάδα Δυναμικής της Ατμόσφαιρας και του Κλίματος, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
[3]: https://tropicaltidbits.com – Χάρτες καιρού