Από τη ζέστη στη δροσιά, μέσα σε λίγα λεπτά!
Καιρός δεν είναι μόνο τα σύννεφα, οι βροχές, οι καταιγίδες, τα χιόνια και άλλα αντίστοιχα φαινόμενα, αλλά το σύνολο των παραμέτρων που προσδιορίζουν την κατάσταση της ατμόσφαιρας σε μια περιοχή.
Μπορεί λοιπόν η εξέλιξη των φαινομένων στη χώρα μας (σύμφωνα πάντα με την πρόγνωση που εκδόθηκε) να ακολούθησε την ηπιότερη εκδοχή της με αποτέλεσμα την Κυριακή οι καταιγίδες να απασχολήσουν κυρίως τα ΝΑ τμήματα της Ηπείρου και πολύ τοπικά την ανατολική Ροδόπη (βλ. εικόνα 1), όμως υπήρξε μια εντυπωσιακή αλλαγή των συνθηκών που αποτυπώθηκε στις καταγραφές των ΜΣ σε ανατολική / βορειοανατολική Αττική και νότια Εύβοια:
Σε περιοχές της ανατολικής / βορειοανατολικής Αττικής αλλά και στη νότια Εύβοια αργά το μεσημέρι / απόγευμα και συγκεκριμένα μεταξύ 15:00 – 18:00 περίπου (αναλόγως της περιοχής), παρατηρήθηκε απότομη υποχώρηση κατά πολλούς βαθμούς των υψηλών για την εποχή θερμοκρασιών, καθώς οι Δ ή ΝΔ άνεμοι που προηγουμένως έπνεαν, στράφηκαν απότομα σε Α ή ΒΑ.
Εντυπωσιακό είναι το παράδειγμα του ΜΣ του Διονύσου όπου σημειώθηκε κάθετη υποχώρηση της θερμοκρασίας από τους 28° στους 24° κατά τις 17:40 το απόγευμα ενώ μέχρι 19:10 (1.5 ώρα μετά), είχε φτάσει τους 22° (εικόνα 2):
Το ίδιο φαινόμενο είχε εμφανιστεί νωρίτερα στη νότια Εύβοια όπου οι καταγραφές του ΜΣ των Ζαράκων ειναι παρόμοιες (εικόνα 3). Εδώ μάλιστα η πτώση είναι ακόμη πιο εντυπωσιακή καθώς μεταξύ 14:45 και 15:45 παρατηρείται πτώση κατά 6 βαθμούς στη θερμοκρασία (από τους 34° στους 28°):
Ταυτόχρονα, σημειώθηκε απότομη αύξηση του σημείου δρόσου, γεγονός που υποδεικνύει την είσοδο αέριας μάζας διαφορετικών χαρακτηριστικών στις περιοχές αυτές. Πιο συγκεκριμένα, η ξηρή και θερμή ηπειρωτικής προέλευσης αέρια μάζα, αντικαταστάθηκε από δροσερότερη και υγρότερη θαλάσσιας προέλευσης (Αιγαίο). Στην εικόνα 4, αποτυπώνεται η πορεία του σημείου δρόσου στον ΜΣ των Ζαράκων, δηλαδή της θερμοκρασίας κατά την οποία πρέπει να ψυχθεί η ατμόσφαιρα ώστε να παρατηρηθεί συμπύκνωση υδρατμών (υψηλότερο σημείο δρόσου – περισσότερη υγρασία).
Στο γράφημα της εικόνας 5, αποτυπώνεται η διεύθυνση των ανέμων για το ίδιο χρονικό διάστημα όπου φαίνεται πολύ έντονα η αλλαγή από ανέμους Δ διευθύνσεων σε ΑΒΑ/ΒΑ.
Οι ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες σε συνδυασμό με την ξηρότητα της ατμόσφαιρας που παρατηρήθηκαν για λίγο πριν την απότομη αλλαγή οφείλονται εν μέρει και στο φαινόμενο των καταβατών ανέμων (φαινόμενο foehn), όπως αναλόγως παρατηρήθηκε και σε πολλές ακόμη περιοχές της ανατολικής χώρας το τριήμερο Παρασκευή – Κυριακή 16-18 Σεπτεμβρίου 2022. Τον ρόλο της οροσειράς που προκαλεί μεγάλη θέρμανση του αέρα παίζει η Πίνδος και η προέκτασή της προς την ανατολική Στερεά όπως και οι ορεινοί όγκοι της Πελοποννήσου. Στον χάρτη της εικόνας 6, απεικονίζεται η πρόγνωση της θερμοκρασίας στα 2μ και του ανέμου στα 10μ από το μοντέλο μας UAM/WRF για αργά το μεσημέρι του Σαββάτου (16:00), όπου προσομοιώνονται τιμές έως και 38 βαθμοί στην ανατολική Θεσσαλία και άνω των 36 βαθμών στην ανατολική Στερεά (πρόγνωση η οποία αποδείχθηκε ρεαλιστική).
Το φαινόμενο παρατηρήθηκε επίσης στη Μαλακάσα, στο Πόρτο Ράφτη και στον Ωρωπό.
Πηγές: